Velika Ripaljka je vodopad na rijeci Gradašnici.
Velika Ripaljka je vodopad na rijeci Gradašnici.
Nalazi se na planini Ozren, pet km od Sokobanje. Prvi je spomenik prirode u Jugoslaviji zaštićen zakonom iz 1948. godine. Prema navodima Jovana Cvijića, ovo je bio najviši vodopad Srbije u tadašnje vrijeme.
Ripaljka spada u grupu akumulativnnih vodopada. Krečnjački odsjeci su presvučeni debelom korom stvrdnutog bigra. Vodopad se nalazi na nadmorskoj visini od 420 metara i visok je 17,5 metara. Tokom ljeta i jeseni rijeka Gradašnica presušuje, tako da i vodopad nestaje. Ripaljka je dobila naziv prema riječi „ripnuti“, koja se u ovom dijelu Srbije koristi za pojam „skočiti“.
Pored velike Ripaljke, postoji i vodopad mala Ripaljka, visine 9 metara.
Vodopad se nalazi nedaleko od ulaza u park Specijalne bolnice. Da bi se riješilo pitanje električne energije potrebne za rad bolnice na 
Ozrenu, 1947. godine preduzete su mjere za izgradnju hidrocentrale na ovom vodopadu. Pošlo se od činjenice da Ripaljka ima pad od 15 metara i da moze davati 4 do 6 kwh električne energije. Kod raznih preduzeća nabavljeni su: generator, slavine, potrebne cijevi i počela je izgradnja malog turbo-pogona. Iskopani su i temelji manje brane koji bi posluzili kao regulator za puštanje vode u cijev. Trebalo je da centrala počne rad 15. septembra 1947.
godine. Predračunska vrijednost investicije iznosila je 60.000 dinara, a vrijednost proizvedene elektricne energije za godinu dana iznosila bi 250.000 dinara, što ukazuje da bi hidrocentrala bila rentabilna.
Međutim, kada se očekivao početak rada centrale, Zavod za zaštitu i naučno proučavanje prirodnih rijetkosti u NR Srbiji doneo je rešenje o zaštiti male i velike Ripaljke, „kako bi se sačuvala naučna, estetska i prirodna rijetkost u ovim krajevima“. Zavod je naložio da se do 1. maja 1950. godine hidrocentrala poruši, a da se Lječiliste, pošto mu je potrebna elektricna energija uključi u sistem dalekovoda.
S obzirom da rijeka Gradašnica u ljeto i jesen presuši, vodopad Ripaljka je atraktivan za turiste u proljeće zbog svog huka i obilja vode. Ali ništa manje nije atraktivan u ostalim godišnjim dobima, jer je prostor oko vodopada uređen kao izletište. Najviše posjetilaca u jednom danu je za 1.maj, kada vodopad posjeti i do 3000 izletnika.
(Dnevna doza geografije)