Gornje jezero (Superior) je najveće slatkovodno jezero na svijetu prema površini koju zahvata.
Gornje jezero (Superior) je najveće slatkovodno jezero na svijetu prema površini koju zahvata.
Pripada grupi Velikih jezera koja su smještena u Sjevernoj Americi. Gornje jezero se nalazi na granici između Kanade i SAD-a, a je smješteno na teritoriji pokrajine Ontario (Kandaa) na sjeveru, države Minesota (SAD) na zapadu, i država Vinskonsin i Mičigen (SAD) na jugu. U jezeru je akumulirano oko 10 % cjelokupne svježe vode na Zemlji. Zahvata površinu od 82 382 km2 i nalazi se na prosječnoj nadmorskoj visini od 183 m. Prosječna dubina vode Gornjeg jezera je 147 m, a maksimalna moguća dubina iznosi 405 m. Maksimalna dužina jezera iznosi 560 km, a maksimalna širina jezera se kreće oko 257 km. U jezeru je akumulirano 12 100 km3 vode. Obala jezera ima dužinu od 4 387 km (uključujući ostrva).
Jezero se odlikuje čistom i hladnom vodom. Temperatura površinskih djelova Gornjeg jezera varira u zavisnosti od sezone. Drukčija je situacija na 200 m dubine, gdje je temperatura konstantna i iznosi 4o C. Površinski slojevi vode slabo reaguju na temperaturne promjene vazduha, tako da se temperatura površinske vode mijenja u rasponu od 0-13o C. Zbog niskih temperatura kojima se odlikuje jezero, u priobalnom pojasu se javlja led, koji se zadržava i do 140 dana u godini. Zbog svojih dimenzija, jezero je pogodno za stvaranje talasa. Vjetrovi koji na prostoru jezera duvaju, stvaraju talase i do 6 m visine, a zabilježeni su i talasi koji su bili i do 9 m visine. Najveći vodostaj u jezeru se javlja tokom oktobra i novembra, a najniži vodostaj je tokom marta i aprila.
Superior jezero vodom hrani više od 200 rijeka, od koji su najveće: Nipigon, Sent Luis, Pigeon, Pic, Bijela rijeka, Mičipikoten, Bois Brule i rijeka Kaministikuia. Mnoge rijeke koje se ulivaju u jezero, ističu iz manjih jezera ili kroz njih protiču. Jezero Superior se odvodnjava u jezeru Hjuron preko rijeke Sent Moris (102 km). Sent Moris rijeka je kratka, ali se odlikuje velikom količinom vode koju nosi (prosječni proticaj – 2.087 m3/s).
Jezero Superior ima strmu i na nekim djelovima razuđenu obalsku liniju. U tom pogledu, treba istaći poluostrvo Kivinoj, kao i veća ostrva Rojal, Ignejs i Mičipikton.
Pripremio: UrnGiS