Vlasinsko jezero je najveće i najviše veštačko planinsko jezero, j na jugoistoku Srbije na 1.213 mnv sa površinom od 15 km².
Vlasinsko jezero je najveće i najviše veštačko planinsko jezero, j na jugoistoku Srbije na 1.213 mnv sa površinom od 15 km².
Njegova maskimalna širina je 3,5, a dužina 12 km. U njemu je između 200 i 300 miliona m3 vode, a maksimalna dubina je 35 metara. U jezero svake sekunde pritiče dva kubika vode prvog kvaliteta. Vlasina, Vrla, Jerma, Božička, Lisinska i Ljubotenska reka sa svojim pritokama (oko 110 ukupno) čine sliv jezera.
Jezero se nalazi na teritoriji opštine Surdulica, okruženo planinama Gramada, Vardenik i Čemernik. Formirano je u periodu od 1949. do 1954. godine, na mestu gdje je u prošlosti postojala jedna od najvećih planinskih tresava Balkanskog poluostrva, poznatija kao Vlasinsko blato. 
Najpoznatije je po svojim plutajućim ostrvima, koja predstavljaju jedinstveni fenomen i zaštitni su znak jezera. Ostrva su od treseta, produkta vjekovnog raspadanja mahovina tresetnica. Prirodi je bilo potrebno 5.000 godina da stvori naslage treseta. Prilikom punjenja jezera, sa dna se podigao treset, formirajući velika plivajuća ostrva od tog materijala. Pri visokom vodostaju ostrva se odignu sa dna i slobodno plivaju od jedne ka drugoj obali, u zavisnosti od jačine i pravca vjetra.
Najveće tresetno ostrvo nazvano je Mobi Dik. Široko je 250, a dugo 400 metara. Najčešća su dužine od oko 100 metara. Debljina treseta je od 30 centimetara do jednog metra.
Jezero ima i dva “standardna” ostrva - Stratoriju i Dugi del. Stratorija je bila ostrvo i u Vlasinskom blatu, dok je Dugi del, pre izgradnje brane, bio poluostrvo.
Na Vlasinskom jezeru je registrovano 125 nacionalno i međunarodno značajnih vrsta ptica - siva čaplja, ćubasta plovka, kormoran... Fauna sisara je predstavljena sa 27 vrsta, među kojima su posebno interesantni šumska rovčica, vodena rovčica, močvarna rovčica, vodena vluharica, slepo kuče, tekunica, kuna bjelica, kuna zlatica, vidra, vuk, srna... 
Tresetna ostrva su stanište rosulje - mesožderke koja guta insekte. To je posebna atrakcija za botaničare i samo njima je, radi istraživanja, dozvoljen boravak na ostrvima. Jezero je jedino poznato stanište i maljave breze, barskog ušljivca, kaljužarke, sedmoprsnika i mnogih drugih vrsta biljaka. Strogo je zabranjena i eksploatacija treseta, koja je, takođe, doprinela uništavanju ovog prirodnog fenomena.
Vlasinsko jezero oivičava zatalasana visoravan u vidu prostranog zelenog ćilima išaranog livadama, pašnjacima i šumama koje kriju raznovrstan biljni i životinjski svijet, dok jezero nadvisuju planinski masivi, na čijim padinama je grupisano nekoliko vlasinskih naselja između kojih teku bistri i žuborni potoci i rečice sa šumovitim klisurama.